یادداشتی به بهانه‌ی؛ قصه‌های مجید - هوشنگ مرادی کرمانی

در این آخرین روز پائیز قرن و در انتظار شب یلدا، یک روز تابستانی را به یاد می‌آورم که با خریدن چند بسته پفک و خالی کردن همه آنها در ظرفی بزرگ و کوبیدنشان در هاون، دست به ابداع یک خوراکی جدید برای پذیرایی از خانواده زده بودم. این دست بردن در ترکیب اصلی خوراکی‌ها و مخلوط کردن غذاها با یکدیگر برای خلق غذاهای جدید عادتم بود، عادتی که خیلی هم بهش می‌نازیدم و شما که غریبه نیستید بخاطرش حتی گاهی کتک هم خورده‌ام. یکی از مهمترین اختراعاتم "دوغ با طعم گلپر" بود، به یاد دارم که مدت‌ها به خاطر مخلوط کردن گلپر و نمک با ماست یا دوغم مورد تمسخر قرار می‌گرفتم تا اینکه حق ثبت اختراع از دستم در رفت و همین چند سال پیش یکی از شرکت‌های لبنی دوغ گلپری را به بازار عرضه نمود. از آن روز به بعد این اختراعم در خانواده به رسمیت شناخته شد هرچند دیگر نوشدارویی پس از مرگ سهراب بود. (شنیدن ماجرای کشف این دوغ گلپری هم خالی از لطف نیست و در انتهای این یادداشت آن را تعریف خواهم کرد). اما داشتم از آن بعدازظهر تابستانی می‌گفتم، روزی که خیلی سال قبل‌تر از ماجرای دوغ گلپری بود اما هنوز آن روز زیبا را درخاطر دارم. آن روز مادر را که از پفک کوبیدن من حسابی عصبانی شده بود راضی کردم که چند کاسه‌‌ی کوچک چینی به من قرض بدهد، بعد از موفقیتم همه کاسه ها را با دقت خاصی پر از پفک کوبیده کردم، شب قبلش هم از او یک کاسه‌ی بزرگ پر از چایی شیرین گرفته بودم و همه را در لیوان‌های کوچک فلزی و پلاستیکی ریخته و گذاشته بودم در جایخی یخچال تا آلاسکا درست کنم. آلاسکاهایی که بچه‌های امروز آنها به اسم بستنی یخی می‌شناسند، بستنی‌های به‌روزی که همگی میوه‌ای هستند و عمراً بتوانند طعم آلاسکای چایی را که ما آن سالها تجربه می‌کردیم زنده کنند. تازه از مامان قول هم گرفته بودم برامون کاکا (یه جور شیرینی محلی شمال) درست کند و خلاصه بساط سوروسات به کلی مهیا شد تا یک جمعه‌ی خاطره انگیز و به یاد ماندنی در ذهنم ثبت شود که شد. جمعه‌ای که ما با قاشق پفک ‌خوردیم و به تماشای یکی از فیلمهای "قصه‌های مجید" ‌نشستیم و کلی کیف کردیم. یادش بخیر.

احتمالا بسیاری از هم نسل‌های من با مجید و بی بی آشنا هستند و خیلی از آنها هم همچون من دوست‌شان دارند و البته برخی هم نه، اما شک ندارم اغلب نوجوانان هم نسل من با آن برنامه‌ها و فیلم‌های محدود آن روزگار عاشق این فیلم‌ها بوده‌اند. منظورم همان چند فیلمی‌ست که با همین نام توسط کیومرث پوراحمد ساخته شد و من آن روزها نمی‌دانستم که این فیلم‌ها بر اساس داستانهایی از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است. حتی مدت‌ها بعد بود که فهمیدم شخصیت مجیدِ در کتاب یک نوجوان کرمانی بوده که در فیلم تبدیل به یک نوجوان اصفهانی شده است. 

کتاب قصه های مجید که اول بار در سال 1353 توسط هوشنگ مرادی کرمانی برای اجرای هفتگی در رادیو نوشته و اجرا شد، بعدها در 5 جلد و در نهایت امروز در یک جلد در بازار کتاب ایران و حتی چند کشور دیگر نیز موجود است. در دسته بندی کتاب‌ها شاید بتوان این کتاب را مشابه یک مجموعه داستان دانست که شامل 39 داستان و یا در واقع قصه می‌باشد که شخصیت اصلی همه‌ی قصه‌ها نوجوانی به نام "مجید" است که به همراه مادربزرگش، "بی‌بی" زندگی می‌کند. قصه‌هایی شیرین و خواندنی برای نوجوانان آن روزگار و شاید هم نوجوانان و بزرگسالان امروز.

این کتاب با نظارت نویسنده و با اجرایی خوب به روایت مهدی پاکدل(که به قول خودش عاشق این کتاب است) در سه جلد توسط موسسه "نوین کتاب گویا" تبدیل به کتاب صوتی شده که به نظرم همه داستانها جالب و شنیدنی هستند.

+ حال اگر علاقه‌مند بودید که ماجرای آن ماست و دوغ گلپری را بخوانید لطفاً سری به ادامه مطلب بزنید. 

 

...........

 به گمانم کلاس اول یا دوم  راهنمایی بودم که اگر اشتباه نکنم معلم درس حرفه و فن به عنوان کار عملی، جدی جدی از ما خواسته بودکه  ماست بزنیم:)) . کار شاقی به نظر نمی‌رسید اما قضیه به این سادگی هم نبود و ماستی که می زدیم را باید نشکسته در همان ظرفی که زده شده بود می‌بردیم و ایشان رویت و تست می فرمودند و نمره می‌دادند. از آنجا که کاسه، کوزه یا سطل ماست را هم نمی‌توانستیم بگذاریم در کیف و ببریم به مدرسه به پیشنهاد مادر تصمیم گرفتیم ماست را از همان اول در شیشه‌های کشک یا مربای کوچک بزنیم و خیلی باکلاس درِ آن را ببندیم و با خیال راحت آن را به مدرسه ببریم، اما از قضا هر چه گشتیم برعکس امروزه روز که همه شیشه‌ها خالی هستند آن روز شیشه‌ی مربا یا کشک خالی در خانه نداشتیم و مادر شیشه‌ای را که در آن گلپر ریخته بود خالی کرد و ماست را در آن زدیم و صبح به مدرسه بردیم. اگر با عطر گیاه گُلپر آشنا باشید می‌دانید که بوی خوش آن حتی با شستن ظرف یاد شده هم به همین راحتی آن را رها نخواهد کرد و همانطور که حدس می زنید ماست ما ناخواسته طعم گلپر گرفت، البته من آن روز به خاطر علاقه خودم به بوی گلپر به گمانم با اصرار فراوان نگذاشته بودم شیشه شسته شود، هرچند اگر شسته می‌شد هم تفاوت محسوسی نداشت. خلاصه، سرِ کلاس، معلم عزیز بعد از کشف یک سری تقلب که شامل ماست‌های بازاری و همچنین رویت کاسه ماست‌های ولو شده و مخلوط شده با کتاب و دفتر بچه‌ها، به ظرف دربسته‌ی ماست بنده رسید. ماستی که حالا خیلی شیک با برچسبی با نام خودم در نقش تکلیف عملی درس حرفه و فن روی میز معلم حضور داشت. معلم بزرگوار، که متاسفانه امروز نامش را هم از خاطر برده‌ام با تعجب ابروانی بالا داده و با صدایی رسا فرمودند؛ به به، چه خوش سلیقه، آفرین، سفت هم شده، خوبه. بعد یک قاشق میل فرموده و با تعجب از طعم عجیب و خوبش بعد از چند سوال رگباری، تخلیه اطلاعاتی لازم را در حضور باقی دانش آموزان انجام داده و متوجه شدند که این طعم خوش از کجا آمده و پس از آن به خاطر این سلیقه و کشف مهم مرا بسیار مورد تشویق قرار داده و من هم سرکیف آمده و جوگیرشدم و توضیحات بیشتری درباره گلپر و ساخت این ماست دادم و حالا که فکر میکنم  می‌بینم احتمالا یکی از همان شاگردهای آن کلاس بوده که روزی این فرمول را به شرکت لبنی هراز فروخته است.

آری، کلاس ما کلاس عجیبی بود، مدرسه‌مان همواره آن کلاس را دست کم گرفت و قدرش را ندانست، آن کلاس و شاگردانش در آینده‌ی کشور نقش مهمی داشتند که فقط کافیست من به دو نفرشان اشاره کنم، از مخترع فرمول دوغ گلپری گرفته تا هم نیمکتی‌اش که هرچند موفقیت‌اش به اندازه آن مخترع دوغ نبود اما به گمانم با همان فروختن فرمول بود که به نان و نوایی رسید و حالا در شبکه‌های تلویزیونی روبروی ملکه‌ی سابق این کشور می‌نشیند و برای خودش اتاق خبر می گرداند. عجب دنیایی‌ست این دنیا.

اردتمند

کاشف دوغ گلپری

30 آذر 1399