آیا ما هم جزو دسته 85 درصدی ها هستیم؟

در حال خواندن کتاب "سوکورو تازاکی بی رنگ و سال های زیارتش" از هاروکی موراکامی بودم که به بخشی از کتاب رسیدم که برایم جالب توجه بود و تصمیم گرفتم آن را اینجا هم به اشتراک بگذارم. در بخشی نسبتا طولانی از داستان که آن را در ادامه خواهیم خواند به نکته ای اشاره می شود که به نظرم نکته مهمی است و چکیده اش می شود استفاده ابزاری ازچیز هایی که حتی دوست نداریم!!!

برای جلوگیری از خدشه دار شدن داستان برای دوستانی که کتاب را نخوانده اند نام شخصیت هایی که در حال صحبت با یکدیگر هستند را حذف کرده ام و به جای آن علامت سوال گذاشته ام. شخصیت اول ؟ و دومی ؟؟ . 

.....

؟ ادامه داد: من بیشتر تک پَرم. شاید بهم نیاید. خودم هم این تکه از شخصیتم را نمی‌شناختم تا وقتی از کالج در آمدم و کار را شروع کردم. ولی درست است. هروقت یک آدم روانی به من یک دستور احمقانه می‌داد، از کوره در می‌رفتم. یعنی انگار واقعا صدای ترکیدن مغزم را می‌شنیدی. یک چنین آدمی محال است بتواند برای جایی کار کند. برای همین تصمیمم را گرفتم. چاره‌ای نداشتم جز این که بروم برای خودم کار کنم. 

؟ مکث کرد و به دود بنفش‌گونی که از دست اش بلند می‌شد خیره شد، انگار خاطره‌ای دوردست را ردیابی کند.

چیز دیگری هم که از کار کردن برای بقیه یاد گرفتم، این بود که اکثر آدم‌های دنیا هیچ مشکلی با دستور شنیدن ندارند. راستش خیلی هم خوشحال می‌شوند که بکن نکن بشنوند. ممکن است غر هم بزنند. اگر بهشان بگویی خودشان فکر کنند، تصمیم بگیرند و مسئولیتش را هم بپذیرند، گیج و ویج می‌مانند. پس به این نتیجه رسیدم که می‌توانم ازش یک کار و کاسبی درآرم. ساده است. امیدوارم حرفم با عقل جور در بیاید. می آید که؟

؟؟ چیزی نگفت. سوالی بدیهی بود. 

یک فهرست از دوست نداشتنی‌هام ردیف کردم_کارهایی را که دوست ندارم بکنم و کارهایی را که دوست ندارم بقیه بکنند. بعد این فهرست را گذاشتم جلوم و یک طرحی نوشتم که از روش به آدم‌هایی که از بالا دستور می‌گیرند، آموزش بدهم، جوری که بتوانند نظام‌مندتر کار کنند. فکر کنم بشود بهش گفت ایده‌ی بکر، البته یک چیزهایی از جاهای دیگر هم کش رفتم. از تجربه‌های خودم و از آموزش‌هایی که وقت استخدام توی بانک بهم دادند، که بی اندازه ارزشمند بود.چیزهایی هم از شیوه‌های تربیتی چند تا از فرقه‌ی مذهبی و کلاس‌های مهارت‌های زندگی بهش اضافه کردم که عطر و طعمش بهتر بشود. روی چند تا شرکت امریکایی که توی همین حوزه موفق بودند تحقیق کردم. کلی کتاب روان‌شناسی هم خواندم. از دفترچه‌های راهنمای استخدام نیرو در اس اس نازی و تفنگ داران دریایی هم یک نکته‌هایی واردش کردم. ظرف شش ماهی که کارم را ول کرده بودم، خودم را عملا دربست وقف این برنامه کردم. همیشه وقتی روی یک کار به خصوص تمرکز می‌کنم، خوب جواب می‌گیرم.

؟؟ خوش فکری ات هم کمک ات می کند.

؟  نیش‌اش باز شد. متشکرم. خودم نمی‌توانستم یکهو دهنم را باز کنم و این جوری از خودم تعریف کنم.

پکی به سیگارش زد و خاکستررا توی زیرسیگاری تکاند. سرش را بلند کردو به ؟؟ نگاه کرد.

فرقه‌های مذهبی و سمینارهای مهارت فردی هدف‌شان این است که از آدم‌ها پول بگیرند. برای همین یک جور شست و شوی خام مغزی انجام می‌دهند. ما فرق می کنیم. اگر یک همچو کار بوداری می‌کردیم، شرکت‌های بزرگ حاضر نمی‌شدند با ما کار کنند. سخت‌گیری زیادی و کارهای زورکی توی برنامه‌ی ما نیست. این جورکارها ممکن است در کوتاه‌مدت نتیجه ی خیره‌کننده هم بدهد، ولی دوام ندارد. مهم کاشتنِ مفهومِ انضباط توی کله آدم‌هاست، ولی برنامه‌ای هم که از آن برای این کار استفاده می‌کنی باید کاملا علمی و کاربردی و پیچیده باشد. باید چیزی باشد که جامعه بتواند قبولش کند. نتیجه‌اش هم باید درازمدت باشد. هدف ما تولید یک مشت زامبی نیست. می‌خواهیم نیروی انسانی‌یی تولید کنیم که کاری را که کارفرما ازش می‌خواهد، بکند و در عین حال، باور داشته باشد که خودش مستقل فکر می‌کند.

؟؟ گفت: جهان بینیِ کلبی مسلکی.

-فکر کنم می شود این جوری دیدش.

-بعید می‌بینم همه ی کسانی که توی سمینار های شما شرکت می‌کنند اجازه بدهند که چنین انضباطی به آن ها تحمیل بشود.

-آره البته که همینطور است. خیلی‌ها هستند که این برنامه را رد می‌کنند. می‌شود آن ها را به دو دسته تقسیم کرد. اول آدم‌های جامعه گریز. توی انگلیسی به این آدم‌ها می گویند outcast. آنها زیر بار هیچ شکلی از انتقاد سازنده نمی‌روند حالا این انتقاد هر چه می‌خواهد باشد. هرجور انضباط جمعی را رد می‌کنند. سر و کله زدن با این جور آدم‌ها وقت تلف کردن است، برای همین خودم ازشان می‌خواهم قید این برنامه را بزنند. دسته‌ی دوم آدم‌هایی اند که خودشان واقعا فکر می‌کنند. یعنی فکر خودشان را دارند. بهترین کار برای آن‌ها این است که تنهایشان بگذاری. سر به سرشان نگذار. هر سیستمی چند تا آدم نخبه مثل آن‌ها لازم دارد. اگر همه چیز خوب پیش برود، آنها بالاخره به جایگاه مدیریت و رهبری می‌رسند. این وسط، بین این دو تا دسته، آدم‌هایی هستند که از مافوق‌شان دستور می‌گیرند و درست همان کاری را که بهشان می‌گویند می‌کنند. این‌ها اکثریت مردم‌اند. برآورد من چیزی است حدود 85 درصد. وقتی این کار را راه انداختم، هدفم همین 85 درصد بود.

؟؟: ببینم تو این کار را کم و بیش برای این نمی‌کنی که از جامعه انتقامِ شخصی بگیری؟ به عنوان یکی از همین نخبه‌ها، به عنوان کسی که خودش را یک جامعه گریزِ outcast می بیند؟

؟: شاید هم راست می گویی.