۱ - فیلم سینمایی "همشهری کین" (۱۹۴۱) - اورسن ولز

طبق قرار دو پست قبل(اینجا) بالاخره به سراغ فیلمهای معرفی شده در کتاب ۱۰۱ فیلم چهار ستاره تاریخ سینما رفتم و اولین فیلمی که چند روز پیش آن را دیدم، فیلم سینمایی همشهری کین بود. فیلمی که در سال ۱۹۴۱ در امریکا تولید شده است. (حالا این که سینمای کشور ما در ۷۸ سال پیش در چه وضعیتی بوده بماند.)

کارگردانی و نقش اول این فیلم امریکایی را اورسن ولز به عهده داشته است. داستان فیلم هم با بخشی از اخبار روز آغاز می گردد که در آن خبر مرگ چارلز فاستر کین اعلام می شود، شخصی که ثروتمند ترین مرد کشور و همچنین غول رسانه ای امریکا نیز به حساب می آمده و صاحب پر تیراژ ترین روزنامه ی امریکا یعنی نیویورک اینکوایر بوده است. او لحظات پایانی عمرش را در قصر رویایی خود (زانادو) گذرانده و چند ثانیه پیش از مرگ، نامی را بر زبان می آورد که تا کنون هیچکدام از اطرافیانش آن را نشنیده اند. آن نام "غنچه ی رز" یا در زبان اصلی "رُزباد" است. حالا روزنامه جنجالی خودش، نیویورک اینکوایر و بسیاری از رسانه های دیگر تشنه ی آن هستند که معنای این کلمه پایانی را در یابند، این که آیا غنچه رز اسم کوچک عشق از دست رفته ی آقای کین بوده؟ یا شاید اسم حیوان خانگی مورد علاقه اش؟ یا... 

از اینجا به بعد فیلم از طریق یک سلسله فلاش بک های طولانی و طی روایت پنج نفر از دوستان و آشنایان کین (که البته هیچکدام هم قابل اعتماد نیستند) تعریف می شود و این گونه ولز بیننده را به همراه خبرنگار روزنامه به تماشای این برش ها از زندگی کین (از کودکی تا کهنسالی) می نشاند تا شاید در این بین ردی از "غنچه رز" پیدا شود. این روایت ها از همان کودکی کین که به درخواست مادرش ازخانواده فقیرشان جدا شده و تحت سرپرستی مردی ثروتمند قرار گرفته آغاز و همینطور با دور نسبتاً تندی تا انتها ادامه پیدا می کند . همچنین بیننده طی این مسیر شاهد پیشرفت کین در روزنامه نگاری، استقلال شغلی، ثروت اندوزی، مبارزه با فساد و محبوبیت در بین مردم تا ورود به سیاست و همچنین زندگی عاطفی و خانوادگی خواهد بود.

.......

پی نوشت: من اطلاعات سینمایی چندانی ندارم و باید اعتراف کنم که از لحاظ فنی در این زمینه تقریباً بی سوادم. اما به عنوان یک بیننده معمولی باید بگویم دیدن فیلم همشهری کین جذابیت چندانی از لحاظ داستانی برای من نداشت و شاید در همان ابتدا طرفدار منتقدانی بودم که همشهری کین را فیلمی سرد و بی روح می دانند و معتقدند ولز این فیلم را حسابگرانه به این شکل ساخته تا تنها بیننده و منتقدان را به حیرت بیندازد و شگفت زده کند. اما به هر حال از ماندگاری فیلم و شهرت این فیلم تا به امروز مشخص است که تعداد افرادی که لب به تحسین این فیلم گشوده اند بسیار بیشتر است. همانهایی که این فیلم را بزرگ ترین عامل درک سینما می دانند و دلیل این موضوع را مواردی همچون ضرباهنگ سرگیجه آور فیلم در کنار شیوه فیلمبرداری جدیدش آن هم در نماهای بی سابقه ی آن روزگار(از سقف اتاق یا تالار و موارد مشابه) و همینطور دیالوگ های تو در توی شخصیت ها دانست که همگی همشهری کین را به فیلمی تبدیل می کند که هیچ ربطی به فیلم های سینمایی پیش از خودش نداشته است.

 به قول کارگردان محبوب من مارتین اسکورسیزی: همشهری کین فیلمی بود که شما را به این فکر می انداخت که هر چیزی در سینما امکان پذیر است.

مشخصات فیلم: کارگردان :اورسن ولز . بازیگران: اورسن ولز، جوزف کانن، دوروتی کامینگور، آگنس مورهد و...

 مدت فیلم 119 دقیقه. افتخارات: نامزدی اسکار در 8 بخش و برنده اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی

۱۰۱ فیلم چهار ستاره ی تاریخ سینما - گیل کین و جیم پیازا

چندی پیش در جمع دوستان کتابخوان بحثمان به سینما و شاهکار های خلق شده در این هنر کشیده شد و یکی از دوستان حاضر در جمع که خودش هم کارگردان و اهل سینماست کتابی در این زمینه به همراه داشت که به معرفی آن پرداخت. "۱۰۱ فیلم چهار ستاره تاریخ سینما" نام کتابی است که توسط گیل کین و جیم پیازا نوشته شده و سعید خاموش آن را ترجمه کرده و به همت زنده یاد علی معلم در سال۱۳۹۴ در انتشارات دنیای تصویر به چاپ رسیده است. البته گویا چند سالی هم هست که دیگر تجدید چاپ نشده و من هم هنوز آن را در بازار کتاب نیافته ام. البته به لطف همان دوست، اکنون به امانت آن را در اختیار دارم.  کتاب همانطور که از نامش پیداست درباره ۱۰۱ فیلم برتر تاریخ سینمای جهان می باشد. (از فیلم های کلاسیکی همچون کازابلانکا و بربادرفته گرفته تا ففیلم هایی نظیرآواتار و سرآغاز) شیوه پرداختن به فیلم ها در این کتاب به گونه ای است که در بخش مربوط به هر اثردر کنار پرداختن به مشخصات فیلم و افتخارات آن، در کنار خلاصه داستان، با یادداشتی درباره دلایل اهمیت فیلم، کارگردان و بازیگرانش همراه است و همینطور یک عکس از سکانس فراموش نشدنی هرفیلم هم ارائه شده است. علی معلم فقید مدیر وقت انتشارات دنیای تصویر درباره این کتاب نوشته است:

در گذر از دهه دوم از سده دوم سینما هستیم. مهم ترین هنر عامه پسند تاریخ امروز در دوران تسلط تکنولوژی های ارتباطی و شبکه های اجتماعی نقش پررنگ تری در مناسبات احساسی و عقلی انسان پیدا کرده است. کتاب"۱۰۱ فیلم چهار ستاره تاریخ سینما" مرجع جذاب، خواندنی و دلپذیری پیرامون آثار برجسته این هنر در طول دهه های گذشته است. فیلم هایی که امروز در نسخه های دیدنی و تصحیح رنگ شده درست مثل روز نخست پذیرای چشمانِ مشتاقِ درک و احساس شماست. دیدن و خواندن پیرامون ۱۰۱ فیلم برجسته، شما را اگر علاقه مند به سینما نیستید، عاشق آن می کند و اگر از جمله عشاق هنر هفتم هستید، مبتلا ترتان می کند. اگر جزیره ی تنهایی گیر آوردید، کلبه ای در طبیعت یافتید یا اتاقی آرام پیدا کردید، کتاب را بخوانید و فیلم ها را ببینید. زندگی تان رنگ دیگری می یابد.

.....

پی نوشت ۱: قصد دارم تک تک فیلم های معرفی شده در این کتاب را در برنامه ام بگذارم و بعد از دیدن هر  یک از آنها اگر شد اینجا هم چند کلامی درباره هرکدام با هم گپ بزنیم.

پی نوشت ۲: اگر گذر آن دوست عزیز به این صفحه خورد برای آشتی دادن دوباره من با دنیای سینما از او سپاسگزارم. همچنین از صاحب عکس فوق یعنی علی معلم فقید بابت نشر این کتاب. و البته از همسر آن دوست عزیز که این کتاب را به او هدیه داده است و من از پیام تقدیمی صفحه اول این کتاب متوجه آن شدم هم متشکرم.

مشخصات کتاب: انتشارات دنیای تصویر، نوشته ی گیل کین و جیم پیازا، ترجمه سعید خاموش، ویراستار علی معلم، چاپ اول ۱۳۹۴، ۱۰۰۰ نسخه