از خیلی وقت پیش تاکنون در دانشگاه سوربن فرانسه در کلاسهای تاریخ و جامعه شناسی  برای دانشجویان داستانی از حواشی انقلاب کبیرفرانسه تعریف می شده است که بسیار قابل تامل است:

می گویند در سلسله اعدامهای جریان انقلاب ، سه نفر را پای گیوتین آوردند که بایستی اعدام میشدند. یکی از آنها وکیل ودونفر دیگر یک فرد روحانی ویک دانشمند(فیزیکدان)  بودند.

ابتدا فرد روحانی پیش قدم شد .وقتی از او پرسیدند آیا تقاضای بخشش یا حرفی برای گفتن دارد یا نه، خیلی محکم گفت :

فقط خدا ، خدا  و خدا ....  جلاد طناب گیوتین را رها کرد وتیغه پایین آمد ولی در نزدیکی سر او متوقف شد!

مردمی که نظاره گر بودند فریاد زدند رهایش کنید که به این وسیله خداوند حرفش را زده و او بیگناه است. وبه این ترتیب روحانی راآزادکردند و رفت.

پس از آن نوبت به وکیل رسید و به او گفتند: اگر حرفی داری بگو.  او هم گفت: من مثل آن روحانی خدا را نمی شناسم.فقط میتوانم بگویم عدالت عدالت و عدالت.  سراو را نیز زیر گیوتین گذاشته وطناب را رها کردند ولی این بار هم تیغه در نزدیکی گردن وکیل متوقف شد و مردم باز هم فریاد زدند که رهایش کنید ،عدالت حرفش را زده است!  وبدین ترتیب وکیل هم آزاد شد.

پس از آنکه نوبت به دانشمند رسید همان سوال تکراری را ازاو پرسیدند.حرفی برای گفتن داری؟

دانشمند(فیزیکدان) گفت: من مثل آن روحانی خدا را نمی شناسم ومثل آن وکیل با عدالت آشنایی ندارم. فقط میتوانم بگویم علت گیر کردن تیغه گیوتین بخاطر وجود یک گره در طناب است که جلوی حرکت تیغه را میگیرد!

بله، تیغه و طناب رابررسی کردند و پس از باز کردن گره , سر دانشمند را روی کُنده گذاشته ،طناب را رها کردند وتیغه گیوتین پایین آمد و سرازبدن مرد دانشمند جدا کرد!!

 ونیز چه فرجام تلخی دارند آنان که به گره ها اشاره میکنند!!

...........

شخص روحانی  و وکیل و دانشمند هر سه از چیزی سخن گفتند که درآن سررشته داشتند ولی همانطور که خواندیم این دانایی  برای دانشمند رنجی به اندازه از دست دادن جان او داشت. طبیعتا این طور به نظر می رسد که اگر این دانشمند در کنار دانایی اش از علت مشکل پیش آمده در گیوتین کمی هشیاری داشت می تواست به آن گره اشاره نکند و جان سالم به در ببرد .اما اینجا  سوالی دیگر در پی می آید که  آیا این اشاره نکردن به گره ها هشیاریست؟

------------------

> نقاشی فوق مربوط به مراسم گردن زنی ماری آنتوانت واپسین ملکه پیش از انقلاب کبیر فرانسه است که درسال1793 در میدان کنکورد پاریس اتفاق افتاد و توسط نقاش ناشناس در همان سال کشیده شده است.